Wczytuję dane...

Podstawowe diety

Żywienie ludzi chorych jest ważnym czynnikiem wspomagającym leczenie choroby lub usuwanie jej skutków. Odżywianie ludzi chorych nazywa się żywieniem dietetycznym. Dietę choremu określa zawsze lekarz i wskazań lekarskich należy ściśle przestrzegać. We wszystkich dietach należy przestrzegać pewnych ogólnych zasad, do których należy:
— staranny dobór produktów najwyższej jakości do przygotowania potraw dla chorego,
— przygotowanie potraw wg wszelkich wymagań higieny i wskazań lekarskich,
— estetyczny sposób podania potraw, zachowanie właściwej ich temperatury,
— regularne i systematyczne podawanie posiłków,
— stworzenie miłej, spokojnej atmosfery wokół chorego podczas spożywania posiłku,
— odizolowanie chorego od zapachów potraw dla niego zabronionych.


Żywienie ludzi chorych gorączkujących

Podwyższona ciepłota ciała przyspiesza procesy przemiany materii. Błędny jest pogląd, że człowiek chory z wysoką temperaturą ciała powinien mieć bardzo ograniczone żywienie albo wręcz głodówkę. Brak pożywienia powoduje wyniszczenie i osłabienie organizmu chorego. Należy więc niezwykle starannie zaplanować i przygotować pożywienie bogate w lekko strawne węglowodany, białka oraz obfitujące w witaminy, szczególnie witaminę C i witaminy z grupy B, oraz składniki mineralne.
Potrawy białkowe z chudego mięsa należy podawać ugotowane lub upieczone z okrajaną warstwą zewnętrzną, rozdrobnione. Wyłączyć natomiast trzeba wszystkie potrawy smażone z mięsa, warzyw, ziemniaków i mąki. Jaja można podawać po ugotowaniu na miękko lub jako podprawę do zup, należy wyłączyć wszystkie odmiany jajecznicy, jaja sadzone i gotowane na twardo. Z produktów zawierających łatwo przyswajalne węglowodany należy podawać miód i cukier.
W diecie ludzi chorych gorączkujących trzeba uwzględniać duże ilości owoców i. warzyw w postaci surówek, warzyw i owoców gotowanych. Bardzo są wskazane kisiele, kompoty i galaretki. Warzywa gotowane z wody można podawać kraszone niewielką ilością surowego masła. Wykluczyć natomiast trzeba warzywa kapustne gotowane oraz suche strączkowe, które działają wzdymające. Z produktów zbożowych bardziej są wskazane kasze aniżeli kluski.

Przy gorączce zwykle traci się więcej wody z organizmu, dlatego bardzo ważne jest podawanie dostatecznej ilości napojów. Najbardziej zalecanymi napojami jest zsiadłe mleko, kefir, jogurt oraz kompoty, napary z ziół, głogu.
Najobfitszy posiłek w ciągu dnia należy podać choremu w porze, gdy ma najniższą temperaturę. Dla chorych gorączkujących są zalecane potrawy lekko strawne, to znaczy takie, które będą oszczędzać pracę układu pokarmowego i gruczołów biorących udział w trawieniu.
W zasadzie dieta lekko strawna jest podobna do normalnego żywienia z wyłączeniem jednak potraw tłustych, smażonych, zawiesistych sosów, potraw z grochu i fasoli, kapusty, grzybów, świeżego pieczywa. Śmietanę kwaśną należy zastąpić śmietanką słodką lub mlekiem. Przy występowaniu wysokiej gorączki, związanej niekiedy z bólem gardła, posiłki powinny mieć konsystencję papkowatą, półpłynną, dla ułatwienia przełykania. Liczba posiłków w ciągu dnia nie powinna być niższa niż 5.
Przykładowe jadłospisy dla chorych gorączkujących są następujące:
Jadłospis I
Śniadanie 1 czerstwa bułka z masłem, twarożek, her-
bata z mlekiem.
Śniadanie II jajo na miękko, bułka z masłem, galaretka owocowa, napój owocowy.
Obiad — zupa z warzyw mieszanych, podprawiona żółtkiem, pulpety z ryby, ziemniaki tłuczone, surówka z marchwi z żurawinami, kompot.
Podwieczorek — ciasto, galaretka owocowa, napój.
Kolacja— kasza gryczana z kefirem, owoce.
Jadłospis II
Śniadanie I — zupa mleczna z kaszą manną, pieczywo białe czerstwe z masłem, twarożek, jabłko.
Śniadanie II — pieczywo z dżemem, mleko.
Obiad — krupnik ryżowy z warzywami, gotowane chude mięso, ziemniaki z wody, surówka z marchwi z jabłkami lub zielona sałata, kompot.
Podwieczorek — ciasto biszkoptowe z owocami, herbata.
Kolacja — galaretka z chudego mięsa, pieczywo z masłem, jabłko, napój z cytryny.

Dieta w przewlekłych chorobach wątroby

Dieta w przewlekłych chorobach wątroby ma na celu oszczędzanie chorego narządu. Ogranicza ona zatem ilość i jakość tłuszczu, przy jednoczesnym dostarczeniu energii przez podanie odpowiedniej ilości produktów węglowodanowych. Z tłuszczów jest dozwolona ograniczona ilość surowego masła, oliwy lub oleju oraz słodka świeża śmietanka, niedozwolone są natomiast produkty bogate w tłuszcze, takie jak tłuste mięso, wędliny, tłuste ryby, drób tuczony, sery tłuste podpuszczkowe, żółtka jaj. Z mięs można podawać tylko chudą cielęcinę, chudy drób, ryby, chudą szynkę lub polędwicę po ugotowaniu.
Wszystkie potrawy podaje się tylko gotowane, z diety tej całkowicie wyklucza się procesy termiczne takie, jak smażenie, duszenie czy pieczenie, chyba że pieczenie bez dodatku tłuszczu w folii aluminiowej lub pergaminie.
Jako dodatki do potraw mogą być podawane ziemniaki gotowane, nie kraszone, kasza ugotowana na sypko lub półgęsto bez tłuszczu, makarony i kluski przygotowane bez żółtek jaj.
W tej diecie nie podaje się ogórków, kapusty, kalafiorów, rzodkiewek, cebuli, szczypiorku, fasoli i grochu. Inne warzywa podaje się gotowane z wody albo z podprawą z mleka i mąki, okraszone niewielką ilością surowego masła. Warzywa gotowane mogą być także podawane w postaci sałatek zakwaszonych jabłkiem, sokiem z cytryny, okraszone oliwą albo słodką śmietanką.
Choremu na obiad można podawać zupy na wywarach z warzyw lub owocowe, podprawione słodką śmietanką lub surowym masłem. Do wszystkich potraw z warzyw, ziemniaków, kasz i zup można dodać bardzo drobno, posiekaną zieloną pietruszkę lub koperek.
Pieczywo podaje się tylko czerstwe pszenne z takimi dodatkami, jak masło, chudy twaróg, miód, dżem z owoców bez ostrych pestek. Z diety należy zupełnie wykluczyć wszystkie ostre przyprawy, marynaty, ocet, mocną kawę i herbatę, alkohol, grzyby, można natomiast podawać soki owocowe.
Liczba posiłków w ciągu dnia powinna wynosić 4 - 5 przy czym powinny być one bardzo regularnie podawane.
Przykładowy jadłospis
Śniadanie I — kawa zbożowa z mlekiem, czerstwa bułka, twaróg, dżem.
Śniadanie II — sucharki, przecier z pieczonych jabłek.
Obiad — krupnik z kaszy jęczmiennej z warzywami, gotowane mięso, marchew w sosie mlecznym, ziemniaki z wody, sałata zielona.
Kolacja — cielęcina lub kura w galarecie, sałatka z warzyw, bułka, napój owocowy.

Dieta w nadkwaśności i chorobie wrzodowej


Dieta w nadkwaśności i chorobie wrzodowej zależy od stadium choroby, w ostrym stanie dieta musi być bardzo rygorystyczna, w łagodnym stadium choroby dieta może być nieco rozszerzona i o takiej tu będzie mowa.
Pożywienie, mając oszczędzić chore narządy, powinno hamować, a nie pobudzać wydzielanie soków trawiennych. W diecie tej zaleca się podawanie posiłków o konsystencji papkowatej, a także pod postacią roztworów koloidalnych, np. galaretki, kisiele, budynie, mleczka. Do produktów zalecanych należy: mleko, śmietanka, masło, świeży niekwaśny ser twarogowy, świeże jaja, chude mięsa, drobne kasze, białe czerstwe pieczywo i sucharki. Z warzyw i owoców są dozwolone ziemniaki, marchew, szpinak, pomidory, jabłka, sok z truskawek, poziomki i pomarańczy.
Mięsa chude podaje się tylko gotowane, najlepiej zmielone w postaci papek, pulpetów. Zupy gotuje się na bardzo słabych wywarach z warzyw i zawsze podaje przetarte, mało osolone, doprawione słodką śmietanką lub masłem. Często należy podawać mleczne zupy z ugotowanym oddzielnie ryżem, kaszą manną lub kaszą krakowską. Zupy, potrawy z warzyw, niektóre desery mogą być zagęszczone żółtkiem. Nie podaje się żadnych przypraw, rosołów, marynat, mocnej kawy i herbaty.
Bardzo ważne jest, aby pożywienie podawać w małych ilościach, ale często. Dlatego w żywieniu chorych na nadkwaśność i chorobę wrzodową stosuje się 6 posiłków w ciągu dnia. Przed. snem chory powinien napić się mleka lub słodkiej śmietanki.
W miarę możliwości choremu powinien ktoś inny robić i podawać posiłki, bowiem zapachy w kuchni, w której gotuje się również dla zdrowych członków rodziny, pobudzają wydzielanie soków trawiennych.
Przykładowy jadłospis
Śniadanie I — jajo na miękko, czerstwa bułka, mleko, galaretka z czarnych porzeczek.
Śniadanie II — słodka śmietanka, biszkopt, sok owocowy.
Obiad — zupa ziemniaczana przetarta, mielona kura, marchew przecierana, ziemniaki purée, kisiel owocowy.
Podwieczorek — kisiel mleczny z owocami.
Kolacja — lane kluski na mleku, bułka z masłem i pomidorem.
Przed snem — mleko i grzanki, sok owocowy.

Dieta w niedokwaśnym nieżycie żołądka

W przeciwieństwie do diety przy nadkwaśności, w której pożywienie podawane miało na celu hamowanie wydzielania soków trawiennych, przy niedokwaśności pokarmy muszą być tak dobrane, aby pobudzały wydzielanie soków, a jednocześnie nie podrażniały ścianek żołądka.
Do pokarmów pobudzających wydzielanie soków trawiennych zalicza się esencjonalne wywary mięsne, warzywne, grzybowe, soki z warzyw i owoców, kawę i herbatę, chude, wędzone mięsa i ryby. Wszystkie podawane potrawy powinny być aromatyczne, smaczne i apetycznie podane.
Przed posiłkami jest wskazane podawanie w niewielkich ilościach soków z kapusty kwaszonej, ogórków kwaszonych lub kwasu z buraków. Zup nie należy podawać więcej jak 1 szklankę, aby nie rozcieńczać soków żołądka, ale ta mała ilość zupy powinna być bardzo esencjonalna. Chude mięsa mogą być smażone lub pieczone bez tłuszczu. Warzywa po ugotowaniu należy przecierać i przyprawiać do smaku sokiem z cytryny, pomidorami lub sokiem z kapusty. Mleko, najlepiej zsiadłe, można podawać zmieszane z sokami owocowymi.
Liczba posiłków w ciągu dnia nie powinna przekraczać 4 - 5, przy czym ilości podawane na jeden raz nie powinny być duże.
Przykładowy jadłospis
Śniadanie I— kawa naturalna z mlekiem, czerstwe pie-
czywo białe, jajo na miękko, masło, galaretka z porzeczek.
Śniadanie II — sok warzywny, bułka z masłem.
Obiad — zupa grzybowa z kostką z kaszy krakowskiej, polędwica smażona bez tłuszczu, buraczki, sałata zielona, ziemniaki,
Podwieczorek — kanapka z wędzonym dorszem i pomidorem.
Kolacja— ryba w galarecie, bułka czerstwa z masłem,
sok pomidorowy.


Dieta przy ostrym nieżycie żołądka

Żywienie przy ostrym nieżycie żołądka jest skomplikowane i zmienia się w miarę poprawy zdrowia chorego. Musi być ono prowadzone pod ścisłą kontrolą i zgodnie z zaleceniami lekarza, dostosowane do indywidualnych potrzeb chorego.
W pierwszym etapie choroby podaje się choremu tylko przegotowaną wodę, herbatę lub wywar z czarnych jagód, w ilości nie przekraczającej 1,5 litra dziennie. Drugi etap umożliwia podawanie odtłuszczonych rosołów, przetartych kleików z kasz, sucharków. Pokarmy podaje się w małych ilościach co 2 - 3 godziny.
W miarę poprawy stanu zdrowia można poszerzyć dietę o inne produkty, podobnie jak w diecie lekko strawnej, przechodząc powoli, w myśl wskazań lekarza, do żywienia normalnego.

Zadzwoń Wiadomość